دانه‌های قهوه مراحل زیادی را طی می‌کنند تا از مزرعه برداشت شده، آسیاب و تبدیل به پودر شوند. این دانهها دارای هیچ نوع عطر و بویی نیستند و مزه گیاه می‌دهند. اما زمانی که رست شوند، رایحه قهوه را پیدا می‌کنند. در این مطلب سعی داریم تا روش‌های رست قهوه را بررسی کنیم.
دانه‌های قهوه به محض اینکه رست می‌شوند، عطر و بو پیدا می‌کنند و طعم می‌گیرند. در فرایند رست قهوه، رنگ قهوه تیره و طعم آن شکلاتی و تلخ می‌شود و این چنین دانه‌های قهوه از مزرعه به مرحله رست رسیده و آماده آسیاب می‌شوند.
رست قهوه خانگی و صنعتی
رست قهوه به دو صورت صنعتی و خانگی انجام می‌شود. در روش صنعتی، حجم قابل توجهی از دانه‌های قهوه داخل دستگاه‌های صنعتی و بزرگ حرارت دیده و برشته می‌شوند. این روش معمول‌ترین و بهترین روش رست قهوه است.
چون دانه‌های قهوه توسط افراد کاربلد با درجه‌های مختلف و طعم‌های متفاوت رست و برشته می‌شود. لازم به ذکر است که رست قهوه توسط یک فرد حرفه‌ای به دلیل انجام درست فرایند رست و بدون سوزاندن قهوه از اهمیت بالایی برخوردار است.
از دیگر روش‌های رست قهوه، رست خانگی است که معمولا روش رایجی محسوب نمی‌شود. روش رست خانگی قهوه، مختص افرادی است که دانه‌های قهوه را به صورت خام تهیه می‌کنند، و مایل به استفاده از قهوه تازه با عطر و بوی دلخواه خود هستند.
این روش به دلیل وقت‌گیر بودن، زحمت زیاد و حساسیت بالا معمولا انجام نمی‌شود. افرادی که مایل به انجام رست قهوه به روش خانگی هستند، دانه‌های قهوه را درون ماهی تابه ریخته و روی شعله اجاق گاز با رعایت یک سری از نکات دانه‌های قهوه را برشته می‌کنند.
یکی دیگر از روش‌های رست قهوه در خانه، استفاده از فر است. در این روش هم مانند روش ماهیتابه، دانه‌های قهوه روی سینی فر قرار می‌گیرند. حرارت فر و هم زدن مرتب دانهها باعث رست یکنواخت می‌شود. در روش رست خانگی باید یک سری از نکات مانند: تنظیم دما، تهویه مناسب هوای خانه، میزان رست، نحوه گاززدایی قهوه بعد از برشته شدن و نحوه نگه‌داری از دانه‌های برشته شده رعایت شود.
چرا دانه‌های قهوه را رست می‌کنند؟
برشته کاری قهوه، یک فرایند ضروری برای استفاده از قهوه و بهره بردن از فواید آن است. با رست قهوه، دانه‌های بدون طعم و خام قهوه به دانه‌هایی معطر و قابل استفاده تبدیل می‌شوند. همچنین در اثر فرایند رست، آنتی اکسیدان‌های موجود در قهوه آزاد می‌شوند. طی فرایند رست قهوه، آب اضافی موجود در دانهها از بین رفته، و قهوه‌ها سبک و خشک می‌شوند. سبکی و خشکی قهوه موجب خود طعم شدن قهوه و بوی خوب آن می‌شود.
انواع رست قهوه
بعد از معرفی روش‌های رست قهوه، نوبت به انواع رست قهوه می‌رسد. در اصل در بحث برشته کاری قهوه، ۴ نوع رست قهوه وجود دارد. البته در برخی مناطق دنیا، افراد این ۴ روش کلی را هم به قسمتهای کوچک‌تری تقسیم می‌کنند. به همین دلیل انواع رست، افزایش پیدا می‌کند. آنچه که در حال حاضر تحت عنوان روش‌های رست قهوه رایج است، عبارت‌اند از: رست روشن یا ligh Roast, رست متوسط یا Roast Medium, رست متوسط-تیره یا Dark Roast- Medium, رست تیره یا Dark Roast
رست روشن قهوه
از میان انواع رست قهوه، رستی که رنگ دانه‌های قهوه در طی انجام فرایند رست، روشن می‌ماند و تیره نمی‌شود، رست روشن است. در طی انجام مسیر رست روشن، رنگ و مزه قهوه تغییر چندانی نمی‌کند. در رست روشن دانه‌های قهوه روغنی نمی‌شوند و فقط تا حدودی تغییر رنگ می‌دهند. درجه دمایی که برای رست روشن یا لایت در نظر گرفته می‌شود، معمولا بین ۱۹۶تا حدود ۲۰۵ است.
رست متوسط قهوه
از میان روش‌های رست قهوه، رست متوسط شباهت زیادی به رست لایت دارد. این شباهت به این دلیل است که در رست متوسط هم دانه‌های قهوه روغنی نمی‌شوند. فقط تا حدودی از رست لایت بیشتر برشته می‌شوند. رنگ دانه‌های قهوه در رست متوسط نسبت به رست روشن تا حدودی تیره‌تر می‌شود. رنگ قهوه‌ای در رست متوسط به دلیل درجه حرارت بالا نسبت به رست روشن است. دمای رست متوسط عموما از ۲۱۰ شروع شده و تا ۲۲۰ ادامه پیدا می‌کند.
رست متوسط – تیره قهوه
در رست متوسط_تیره، دانه‌های قهوه کم کم شروع به ترک خوردن می‌کنند. صدای ترک خوردن دانهها را میتوان در هنگام کار شنید. رنگ دانهها از طیف روشن به سمت تیره می‌رود. در این روش از روش‌های رست قهوه، درجه حرارت تا دمای ۲۳۰ هم پیش می‌رود. از این رو دانهها تغییر مزه داده و طعم آنها تلخ می‌شود. در رست متوسط_تیره نشانه‌هایی از وجود روغن بر روی دانه‌های قهوه ظاهر می‌شود.
رست تیره قهوه
تیره‌ترین حالت ممکن برای دانه‌های قهوه در مراحل رست تیره اتفاق می‌افتد. در این حالت درجه حرارت به بالاترین دما نسبت به سایر روش‌های رست قهوه می‌رسد. دمای رست تیره چیزی حدود ۲۴۵ درجه است و در این مرحله طعم قهوه به طور کامل تغییر پیدا می‌کند. رست تیره سبب روغنی شدن دانه‌های قهوه نيز می‌شود. این مرحله حساس‌ترین مرحله از روش‌های رست قهوه است. چرا که یک لحظه غفلت و اشتباه در این مرحله منجر به سوختن و خراب شدن تمام دانهها می‌شود.
کلام آخر درباره روش‌های رست قهوه
روش‌های رست قهوه همانطور که در ابتدای مطلب به آن اشاره شد، شامل چندین روش است. اما مطمئن‌ترین و بهترین راه رست قهوه، رست با دستگاه‌های بزرگ صنعتی است. این دستگاه‌های پیشرفته، با کیفیت بالاتری میتوانند دانه‌های قهوه را رست کنند. با اینکه روش‌های رست قهوه مختلف است و میتوان در خانه هم کار رست قهوه را انجام داد، اما اگر تجربه این کار را ندارید، توصیه می‌شود از قهوه‌های برشته شده توسط دستگاه که به صورت پودر قهوه نيز در بازار به فروش می‌رسد، استفاده کنید
